Η πρόσκληση φίλων να επισκεφτούμε και να μας ξεναγήσουν στην Βυζαντινή Θεσσαλονίκη, μου ακούστηκε πολύ καλή σαν ιδέα.
Την εκπαιδευτική περιήγηση οργάνωσε η Ακαδημία Λόγου και Τέχνης -Κέντρο δια βίου Μάθησης από τον Βόλο.
( http://www.akadimia-volos.gr/ )
Το γκρουπ ξεκίνησε από τον Βόλο και μετά από μια σύντομη στάση στην Λάρισα για να μας παραλάβουν, άρχισαν οι συστάσεις και οι πληροφορίες για το τι πρόκειται να συμβεί κατά την διάρκεια της ημέρας,
Από τα δυο καταπληκτικά παιδιά τον Γρηγόρη και την σύζυγο του Δήμητρα, που είναι αρχαιολόγοι , ξεναγοί και συνοδοί μας, κατά την διάρκεια της περιήγησης μάθαμε στην διαδρομή για την πράσινη Θεταλλή πέτρα (σας έχω κάνει σχετική ανάρτηση http://maria-tsil.blogspot.gr/2016/04/blog-post_11.html ) που εξορύσσονταν τα αρχαία χρόνια ,από τους λόφους της Χασάμπαλης, κοντά στο Συκούριο Λάρισας, για το μεγάλο στρατόπεδο του βασιλιά Ξέρξη στην περιοχή των Γόννων Λάρισας, διασχίσαμε την κοιλάδα των Τεμπών, ακούγοντας την ιστορία για το κάστρο της Ωριάς και για το αρχαίο λιμάνι του Στομίου, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο εμπόριο της ευρύτερης περιοχής, από εδώ φόρτωναν τα καράβια την πράσινη πέτρα που έφτανε σε κάθε γωνιά του γνωστού τότε κόσμου και διακοσμούσε τους ναούς και τα παλάτια, από εδώ διοχέτευαν στην αγορά τα σιτηρά αλλά και τα άλλα προϊόντα του πλούσιου θεσσαλικού Κάμπου.
Περνώντας την γέφυρα των Τεμπών φθάσαμε στο κάστρο του Πλαταμώνα, κτισμένο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, σε θέση στρατηγική για να ελέγχει τον δρόμο Μακεδονίας - Νότιας Ελλάδας, κτίσμα που στέκει αγέρωχο χρόνια στους πρόποδες του Ολύμπου και προσφέρει υπέροχη θέα προς τον Θερμαϊκό κόλπο. Δια μέσου της Εθνικής οδού φθάσαμε στην όμορφη πόλη της Θεσσαλονίκης .
Η περιήγηση της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει επίσκεψη στα Κάστρα,
στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου,
την πλατεία Διοικητηρίου,
την Ρωμαϊκή Αγορά ,
την Ροτόντα ,
την Καμάρα ,
το ανάκτορο του Γαλέριου ,
την Αγία Σοφία ,
και τέλος επίσκεψη στο Βυζαντινό Μουσείο.
Πρώτη μας στάση στα Κάστρα, τα βυζαντινά τείχη που κύκλωναν την πόλη της Θεσσαλονίκης και έφταναν μέχρι την θάλασσα και την προστάτευαν από τις εχθρικές επιδρομές.
Το μήκος τους ξεπερνούσε τα 7 χιλιόμετρα ,το πάχος τους τα 5 μέτρα και το ύψος τους σε κάποια σημεία έφτανε τα 10 μέτρα.
Σήμερα σώζονται 3 χλμ. τειχών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο Πύργος του Τριγωνίου (πύργος της Αλύσεως) ο οποίος χτίστηκε τον 15 αιώνα μ.Χ. και λειτουργούσε ως οπλοστάσιο και πύργος πυροβολικού.
Ξέχασα να σας πω ότι στην παρέα μας προστέθηκε ένας ακόμη αρχαιολόγος - ξεναγός ο Κώστας, ο οποίος μας έδινε συνεχώς πληροφορίες και έλυνε κάθε σχετική απορία μας.
Απολαύσαμε την υπέροχη θέα της πόλης, είδαμε από ψηλά τα περισσότερα σημεία που θα επισκεφτούμε και επειδή ο καιρός μας έκανε την χάρη, το βλέμμα μας έφτασε μέχρι τον Θερμαϊκό κόλπο.
Συνεχίσαμε για την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της πόλης που βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης της Θεσσαλονίκης, χτίστηκε το 5ο αιώνα (413) από τον ύπαρχο Λεόντειο, επάνω στην φυλακή που μαρτύρησε ο Άγιος Δημήτριος.
Επισκεφθήκαμε την κρύπτη, στο υπόγειο του ναού, είναι ένα σύμπλεγμα στοών και διαδρόμων που στηρίζονται σε κίονες κάτω από το ιερό βήμα του ναού που βρίσκεται στον πάνω όροφο.
Είδαμε την κρήνη της κρύπτης από όπου έρεε το αγίασμα που έπαιρναν οι πιστοί. σήμερα κάποιοι κάνουν μια ευχή και πετούν ένα κέρμα. Από εκεί επίσης συνέλεγαν το Μύρο με δοχεία, και τον διοχέτευαν σε όλο το χριστιανικό κόσμο, έτσι η φήμη του Αγίου Δημητρίου εξαπλώθηκε στις μακρινές χώρες που ασπάστηκαν τον χριστιανισμό.
Η εκκλησία είναι πεντάκλιτη βασιλική και καταστράφηκε 2 φορές από πυρκαγιές, την πρώτη φορά τον 7ο αιώνα και την δεύτερη τον Αύγουστο του 1917. Υπέστη πολλές φθορές και καταστροφές από τους βάρβαρους, τους Σαρακηνούς το 904, τους Νορμανδούς το 1185, ενώ το διάστημα 1493-1912 μετατράπηκε σε τζαμί από τους Τούρκους.
Στην συνέχεια αναστηλώθηκε και σήμερα είναι ένας εντυπωσιακός ναός, με τοιχογραφίες και ψηφιδωτά, όσα μπόρεσαν να διασώσουν.
Σημαντικές οι 4 σειρές κιόνων με άσπρα και πράσινα μάρμαρα αυτά από την Χασάμπαλη που ανέφερα πιο πάνω και η ξυλοσκεπή του ναού.
Ο ναός δέχεται καθημερινά επισκέψεις τόσο πιστών για προσκύνημα, όσο και τουριστών από όλο τον κόσμο.
Σειρά έχει η επίσκεψη μας στην Ροτόντα, αλλά κατηφορίζοντας από τον Άγιο Δημήτριο βρισκόμαστε έξω από το Διοικητήριο κτίσμα του 1891, σήμερα στεγάζεται το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης και απέναντι του βρίσκεται η Πλατεία Διοικητηρίου με σημαντικά ευρήματα από την Ρωμαϊκή, Βυζαντινή και Οθωμανική περίοδο τα οποία ευρέθηκαν κατά τις ανασκαφές του 1990, όταν ο Δήμος Θεσσαλονίκης αποφάσισε να κάνει στην περιοχή ένα υπόγειο πάρκινγκ.
Κατά την διάρκεια των ανασκαφών βρέθηκε ένας τοίχος ύψους 2,80 μέτρων καθώς και ένα αποχετευτικό δίκτυο με αγωγούς και έτσι οι εργασίες κατασκευής του πάρκινγκ για την αποσυμφόρηση του κέντρου της πόλης, σταμάτησαν.
 |
| ΑΓΑΛΜΑ ΚΑΠΝΕΡΓΑΤΗ |
Σταματάμε στο άγαλμα του καπνεργάτη, κοντά στο εργατικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, τον Φεβρουάριο του 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης καταλαμβάνουν ένα εργοστάσιο, επειδή οι μισθοί τους μειώνονται και παραμένουν απλήρωτοι, οι διαδηλώσεις μέρα με την μέρα γίνονται πιο πολλές ενώ υπάρχει μαζική συμμέτοχη του κόσμου, με αποτέλεσμα σε μια συγκέντρωση στις 9 Μαΐου του 1936 οι χωροφύλακες να ανοίξουν πυρ και να σκοτώσουν συνολικά 12 εργάτες, ενώ τραυματίστηκαν άλλοι 300.
Για τους ιστορικούς, τα γεγονότα του Μαΐου του 1936, έχουν χαρακτηριστεί ως μία από τις κορυφαίες στιγμές του ελληνικού εργατικού κινήματος.
άνοιξη γιε που αγάπαγες
κι ανέβαινες απάνω........
Συνεχίζουμε για την πλατεία της Αρχαίας αγοράς, την πλατεία Δικαστηρίων όπως την έλεγαν γιατί εκεί επρόκειτο να κτιστεί το Δικαστικό μέγαρο της Θεσσαλονίκης, μέχρι που το 1966 οι ανασκαφές φέραν στο φως τμήματα της αρχαίας αγοράς και μέσα από πολλούς αγώνες για την ανάδειξη του χώρου, κυρίως ανθρώπων που πίστευαν στην αναστήλωση του, όπως η γνωστή περίπτωση του Φ. Πέτσα ο οποίος αναστήλωσε έναν κίονα, που φαίνεται στο μέσο περίπου της πλατείας και προκάλεσε τον οδηγό του εκσκαφέα να τον ρίξει μαζί με τον κίονα, προκειμένου να μην συνεχιστούν οι εργασίες ανέγερσης του δικαστικού μεγάρου κάτι που τελικά πέτυχε και έτσι από το1989 αρχίσανε εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης των ευρημάτων και από το 2010 ο χώρος είναι επισκέψιμος.
Για τους ιστορικούς, τα γεγονότα του Μαΐου του 1936, έχουν χαρακτηριστεί ως μία από τις κορυφαίες στιγμές του ελληνικού εργατικού κινήματος.
Με αφορμή τον θάνατο των εργατών και ιδιαίτερα τον θάνατο του Τάσου Τούση, ο όποιος βρέθηκε στην διαδήλωση και σκοτώθηκε, το μοιρολόι της μάνας, πάνω από το νεκρό παιδί της και η μοναδική στιγμή που κάποιος αποθανάτισε με την φωτογραφική μηχανή, τη φωτογραφία που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ριζοσπάστης και την είδε ο ποιητής μας Γιάννης Ρίτσος, τον έκαναν να εμπνευστεί τον "ΕΠΙΤΑΦΙΟ" .
Μέρα Μαγιού μου μίσεψες
μέρα Μαγιού σε χάνωάνοιξη γιε που αγάπαγες
κι ανέβαινες απάνω........
Συνεχίζουμε για την πλατεία της Αρχαίας αγοράς, την πλατεία Δικαστηρίων όπως την έλεγαν γιατί εκεί επρόκειτο να κτιστεί το Δικαστικό μέγαρο της Θεσσαλονίκης, μέχρι που το 1966 οι ανασκαφές φέραν στο φως τμήματα της αρχαίας αγοράς και μέσα από πολλούς αγώνες για την ανάδειξη του χώρου, κυρίως ανθρώπων που πίστευαν στην αναστήλωση του, όπως η γνωστή περίπτωση του Φ. Πέτσα ο οποίος αναστήλωσε έναν κίονα, που φαίνεται στο μέσο περίπου της πλατείας και προκάλεσε τον οδηγό του εκσκαφέα να τον ρίξει μαζί με τον κίονα, προκειμένου να μην συνεχιστούν οι εργασίες ανέγερσης του δικαστικού μεγάρου κάτι που τελικά πέτυχε και έτσι από το1989 αρχίσανε εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης των ευρημάτων και από το 2010 ο χώρος είναι επισκέψιμος.
Η αρχαία αγορά κτίστηκε από τους Ρωμαίους τον 2ο αιώνα μ.Χ. Θυμάμαι πριν χρόνια ότι σαυτόν τον χώρο ήταν η αφετηρία των αστικών λεωφορείων της πόλης.
Τεράστιος σε έκταση ο χώρος με την πλατεία, όπου συναθροίζονταν οι πολίτες και γύρω υπήρχαν τα εργαστήρια και τα καταστήματα, ένα καλοδιατηρημένο αρχαίο αμφιθέατρο, το ωδείο, αναστηλωμένος σε μεγάλο βαθμό ο ημιυπόγειος διάδρομος της Κρυπτής στοάς, που σήμερα οδηγεί στο υπόγειο μουσείο της αγοράς.
Προχωρώντας στο νότιο τμήμα του χώρου έχει αποκαλυφθεί ένα τμήμα των λουτρών και οι 25 λουτήρες του.
Στα ευρήματα υπάρχουν ψηφιδωτά δάπεδα, αγωγοί και οχετοί αποχέτευσης, μαρμάρινα γλυπτά και νομίσματα της εποχής.
 |
| ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ |
 |
| ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ |
 |
| ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ |
Συνεχίζουμε την υπέροχη περιήγηση μας στην Θεσσαλονίκη και περπατώντας, ευτυχώς είναι μια δροσερή μέρα, φτάνουμε στον ναό της Παναγίας Αχειροποιήτου, την οποία βλέπουμε μόνο εξωτερικά διότι δεν έχουμε χρόνο. Είναι μια βασιλική που κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα, ένας από αρχαιότερους Χριστιανικούς ναούς στην Ελλάδα και το όνομά της το χρωστάει στην "αχειροποίητη" εικόνα της Θεοτόκου, δηλαδή δεν δημιουργήθηκε από ανθρώπινο χέρι αλλά από θεϊκή πρωτοβουλία.
Περνάμε έξω από τον ναό του Αγίου Παντελεήμονα και συνεχίζουμε με τελικό προορισμό την Ροτόντα.
Φθάσαμε στην Ροτόντα το υπέροχο αυτό θολωτό κυκλικό κτίσμα κτίστηκε από τον Γαλέριος το 306 μ.Χ, ως ναός του Δια, επίσης αναφέρεται ότι κτίστηκε για να χρησιμοποιηθεί ως μαυσωλείο για τον ίδιο. Ο Γαλέριος πέθανε το 311 μ.Χ. όμως η Ροτόντα έμεινε κενή για πολλά χρόνια.
Το κτήριο έχει διάμετρο 24,50 μέτρα και ύψος 29,80 μέτρα. Πρόκειται για ένα θολωτό, κυλινδρικό κτίσμα με τοίχους πάχους 6,30 μέτρα και στο εσωτερικό του έχει 8 καμαροσκέπαστες κόγχες από τις οποίες η νότια αποτελούσε την κυρία είσοδο του Ναού. Πάνω από τις κόγχες υπάρχουν μεγάλα τοξωτά παράθυρα και πιο πάνω και ενδιάμεσα μικρότερα παράθυρα, ώστε ο ναός να φωτίζεται με φως του ηλίου.
Το μνημείο υπέστη πολλές τροποποιήσεις κατά την πορεία των χρόνων και φυσικές καταστροφές όπως οι σεισμοί του 7ου αιώνα με αποτέλεσμα να επηρεαστεί η στατικότητα του.
Το 1590 μετατράπηκε σε τζαμί από τον Σεΐχη Σουλεϊμάν Χορτατζή Εφέντη.
Επί τουρκοκρατίας προστέθηκε ο μιναρές ο οποίος σώζεται έως σήμερα παρά τις ζημίες που υπέστη από το σεισμοί του 1978.Το ύψος του μιναρέ φτάνει τα 35,85μ. Η βάση του είναι ορθογωνική, τετράγωνη σε κάτοψη, με μήκος πλευράς 5,65μ περίπου.
Οι σεισμοί που έπληξαν την πόλη της Θεσσαλονίκης το 1978, προξένησαν σοβαρές βλάβες στο μνημείο.
Έγιναν πολλές εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης του ναού ώστε να γίνει επισκέψιμο για το κοινό.
Η Ροτόντα λειτουργεί ως μουσειακός χώρος από τον Δεκέμβριο του 2015 και αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, με εισιτήριο εισόδου 2 ευρώ και ώρες λειτουργίας 8.00-19.00 θερινό ωράριο.
Επίσης έχει δοθεί ειδική άδεια να τελούνται θείες λειτουργίες, μια κάθε μήνα .
Περνάμε έξω από τον ναό του Αγίου Παντελεήμονα και συνεχίζουμε με τελικό προορισμό την Ροτόντα.
Φθάσαμε στην Ροτόντα το υπέροχο αυτό θολωτό κυκλικό κτίσμα κτίστηκε από τον Γαλέριος το 306 μ.Χ, ως ναός του Δια, επίσης αναφέρεται ότι κτίστηκε για να χρησιμοποιηθεί ως μαυσωλείο για τον ίδιο. Ο Γαλέριος πέθανε το 311 μ.Χ. όμως η Ροτόντα έμεινε κενή για πολλά χρόνια.
Το κτήριο έχει διάμετρο 24,50 μέτρα και ύψος 29,80 μέτρα. Πρόκειται για ένα θολωτό, κυλινδρικό κτίσμα με τοίχους πάχους 6,30 μέτρα και στο εσωτερικό του έχει 8 καμαροσκέπαστες κόγχες από τις οποίες η νότια αποτελούσε την κυρία είσοδο του Ναού. Πάνω από τις κόγχες υπάρχουν μεγάλα τοξωτά παράθυρα και πιο πάνω και ενδιάμεσα μικρότερα παράθυρα, ώστε ο ναός να φωτίζεται με φως του ηλίου.
Τον 4ο αιώνα επί Θεοδοσίου του Α΄ έγινε χριστιανικός ναός αφιερωμένος στους Ασώματους ή Αρχαγγέλους, η κυρία είσοδος μεταφέρθηκε στην δυτική κόγχη, στην ανατολική κόγχη, έγινε διεύρυνση και τοποθετήθηκε το ιερό βήμα και ο ναός διακοσμήθηκε με υπέροχα ψηφιδωτά, κομμάτια των οποίων σώζονται και κοσμούν τον ναό και σήμερα.
Πουλιά και ζώα, γεωμετρικά σχήματα, άγγελοι, άγιοι και μάρτυρες κοσμούν τον χώρο με χρυσά και πολλά άλλα χρώματα ενώ στον θόλο υπήρχε ψηφιδωτό με τον Χριστό να υποβαστάζεται από αγγέλους, δυστυχώς διασώζονται μόνο τα κεφάλια και τα φτερά των αγγέλων.
Το μνημείο υπέστη πολλές τροποποιήσεις κατά την πορεία των χρόνων και φυσικές καταστροφές όπως οι σεισμοί του 7ου αιώνα με αποτέλεσμα να επηρεαστεί η στατικότητα του.
Το 1590 μετατράπηκε σε τζαμί από τον Σεΐχη Σουλεϊμάν Χορτατζή Εφέντη.
Επί τουρκοκρατίας προστέθηκε ο μιναρές ο οποίος σώζεται έως σήμερα παρά τις ζημίες που υπέστη από το σεισμοί του 1978.Το ύψος του μιναρέ φτάνει τα 35,85μ. Η βάση του είναι ορθογωνική, τετράγωνη σε κάτοψη, με μήκος πλευράς 5,65μ περίπου.
Οι σεισμοί που έπληξαν την πόλη της Θεσσαλονίκης το 1978, προξένησαν σοβαρές βλάβες στο μνημείο.
Έγιναν πολλές εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης του ναού ώστε να γίνει επισκέψιμο για το κοινό.
Η Ροτόντα λειτουργεί ως μουσειακός χώρος από τον Δεκέμβριο του 2015 και αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, με εισιτήριο εισόδου 2 ευρώ και ώρες λειτουργίας 8.00-19.00 θερινό ωράριο.
Επίσης έχει δοθεί ειδική άδεια να τελούνται θείες λειτουργίες, μια κάθε μήνα .
Η περιήγηση και η ξενάγηση από αυτούς τους καταπληκτικούς ανθρώπους που γνώρισα σ΄ αυτήν την εκπαιδευτική εκδρομή, είναι ότι καλύτερο έχω συναντήσει στις βόλτες μου στον Ελλαδικό χώρο !
Σκέφτηκα λοιπόν επειδή θα περπατήσουμε αρκετά και σε μέρη γνώριμα που πολλές φορές περάσαμε δίπλα τους χωρίς να γνωρίζουμε την ιστορία τους, να σταματήσω εδώ και να σας παρουσιάσω στην επόμενη ανάρτησή μου, το Γαλεριανό Συγκρότημα και τα υπόλοιπα αξιοθέατα, που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συντονιστείτε στα TRIPS AND DREAMS BY MARY και σύντομα η βόλτα μας στην όμορφη Θεσσαλονίκη θα συνεχιστεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου